Een relatiecrisis: wat is het en hoe overkom je het?

Wanneer je denkt dat een relatie louter bestaat uit rozengeur en maneschijn, dan zou je wel eens van een hele koude kermis thuis kunnen komen. Net zoals het leven bestaat een relatie uit ups en downs, smiles en frowns. Hele hoge pieken maar ook zeer diepe dalen. Wanneer je al een tijdje geen piek meer hebt gezien en het dal de thuisbasis is geworden, dan kan er sprake zijn van een relatiecrisis. In dit artikel storten we ons op dat begrip en geven we advies om vanuit de diepte weer omhoog te kijken.

Wat is een relatiecrisis?

Als we praten over een crisis, dan brengt dat zelden een lach met zich mee. De economische crisis, die de beurs op de pijnbank heeft gelegd, is daar een goed voorbeeld van. Dat is een crisis op grote schaal, waar veel mensen de gevolgen van ondervonden hebben. Denk aan gedwongen ontslagen, werkloosheid en financiële problemen. Een crisis kan zich ook voordoen op een veel kleinere schaal, zoals in een relatie tussen twee personen. Daar hebben weliswaar minder mensen last van, maar dat hoeft niet te betekenen dat zo’n crisis minder pijn doet. Integendeel misschien zelfs.

Laten we het begrip “crisis” eens ontleden. Wat betekent het eigenlijk? Wikipedia zegt het volgende: “een crisis is een zware noodsituatie waarbij het functioneren van een stelsel (van welke aard dan ook) ernstig verstoord raakt”. Dat klinkt bijzonder negatief. Kijkend door een neutrale bril, wordt er ook gezegd dat een crisis “een moment van waarheid” is. Een situatie waarin men een beslissing moet nemen die van grote invloed is op de toekomst. Dat klinkt al wat minder duister, maar ligt nog steeds niet prettig in het gehoor.

Er vallen eigenlijk geen doekjes om te winden: je in een crisis bevinden is zuur en onwenselijk. Zeker wanneer je je in een relatiecrisis bevindt. Een relatiecrisis is een situatie waarin je relatie ernstig uit balans geraakt en betrokkenen een gevoel van machteloosheid en lusteloosheid ervaren. Er wordt minder of niet met elkaar gecommuniceerd, men beleeft geen plezier meer aan én met elkaar en de liefde die ooit zo hard bloeide lijkt nu slechts een troosteloos kasplantje te zijn. In een relatiecrisis voelt het alsof het einde van je relatie nabij is en het geen zin meer heeft om met je partner door te gaan. En dat is een heel diep ravijn.

Oorzaken van een relatiecrisis

In het begin van een relatie heb je vaak een roze bril op. Je bent verliefd, geniet intens van dat gevoel en plaatst je partner op een voetstuk. Werkelijk alles aan de ander lijkt leuk te zijn en hij of zij kan niets fout doen. Elke scheet die je partner laat, letterlijk of figuurlijk, kan geweldig gevonden worden. Het beeld dat in je hoofd ontstaan is, strookt niet met de werkelijkheid. Je partner is namelijk een mens en ieder mens heeft zijn goede en minder goede kanten.

Na verloop van tijd – wanneer de glazen van de bril wat minder roze worden – kunnen de minder goede eigenschappen wat meer op de voorgrond komen te staan. Dat kan een enorme tegenvaller zijn, aangezien het perfecte beeld dat je van je partner had toch niet zo goed overeenkomt met de realiteit. Stoor je je enorm aan de keerzijde van de medaille, dan kun je jezelf gaan afvragen of je partner eigenlijk wel goed bij je past. Gevoelens van twijfel kunnen de kop opsteken, met als gevolg dat plezier plaatsmaakt voor ruzie en communiceren voor negeren. Een crisis is geboren.

Een andere mogelijke oorzaak voor het ontstaan van een relatiecrisis zijn de beslissingen die men samen moet nemen. Naarmate de tijd verstrijkt en men verder wilt met elkaar, zullen er op een gegeven moment knopen doorgehakt moet worden. Belangrijke knopen zoals het kopen van een huis, trouwen met elkaar of het inwilligen van een kinderwens. Wanneer blijkt dat jouw ideeën verschillen met de ideeën van de ander, dan kan dat een kloof tussen jou en je partner creëren. Een verschil van mening over zo’n groot thema kan uitmonden in een knallende ruzie (of een fikse teleurstelling) en je kan het gevoel krijgen dat jij en je partner niet op één lijn zitten. En dat is natuurlijk wel heel belangrijk voor het voortbestaan van je relatie. Wat komt er dan om de hoek kijken? Juist, twijfels. Als batterijen voor de crisis.

Hoe kom je uit de relatiecrisis?

“Voor elk probleem een oplossing”, aldus de rasoptimist. Feit is dat – net zoals alle crisissen in het leven – ook een relatiecrisis niet onoverkoombaar is. Allereerst is het belangrijk om erachter te komen hoe de crisis ontstaan is. Waarom twijfel je aan je relatie? Of waarom denk je dat je huidige partner niet meer bij je past? Wat zijn de knelpunten binnen je relatie? Zet ze op papier of maak er een mentaal lijstje van. Dat gaat je helpen bij het oplossen van je relatiecrisis.

Hoe? Door erover te praten. Communicatie is, zoals in veel gevallen binnen een relatie, het sleutelwoord. Als er sprake is van een crisis, dan neig je er vaak naar een confrontatie uit de weg te gaan. Mogelijk omdat je denkt dat deze in de eerste instantie leidt tot een ruzie met hoog oplopende emoties. Negatief denken wordt in een relatiecrisis meer regel dan uitzondering. Niet alleen is het heel makkelijk zo te denken, het zit helaas ook in ons menselijk systeem gebakken. Het lost in de meeste gevallen echter totaal niets op. Door te denken dat een confrontatie of het bespreekbaar maken van een gevoelig onderwerp toch alleen maar uitmondt in een conflict, dan wordt het zelfvervullende voorspelling en geschiedt het ook zo.

Het is daarom belangrijk om naar een confrontatie toe te werken met de intentie een tweede stap te zetten richting het oplossen van de crisis. De eerste stap heb je al genomen door de oorzaak van de crisis te achterhalen en de knelpunten op (mentaal) papier te zetten. Ga op zoek naar een rustig moment, nodig je partner uit voor een gesprek en vertel wat er op je hart ligt. Doe dat op een rustige manier, zonder de emoties de overhand te laten nemen. Heb je kritiek op je partner, begin dan je zinnen met “ik vind” in plaats van “jij bent”. Het gaat namelijk om je mening en dat kan verschillen met hoe je partner werkelijk is of hoe hij of zij dingen bekijkt. Geef constructiviteit de ruimte door aandacht te schenken aan een open gesprek, waarbij er ruimte is voor spreken en luisteren. Geef je partner ook de kans om zijn of haar verhaal te doen en voorzie niet meteen van repliek.

Wanneer de oprechte gevoelens zijn uitgesproken, dan kan er gezocht worden naar een oplossing. De randvoorwaarde om samen uit de relatiecrisis te komen, is dat beide personen voor de relatie willen vechten. Is dat niet het geval, dan kan de crisis ook beëindigd worden door het besluit te nemen een punt te zetten achter de relatie. Alleen jij en je partner kunnen bepalen of dat het beste besluit is.

Hoe voorkom je een relatiecrisis?

Voorkomen is bijna altijd beter dan genezen, en dat geldt zeker op het gebied van relatieproblemen. Hierom is het verstandig om irritaties in een relatie zo snel mogelijk uit te spreken en uit de weg te werken. In een relatiecrisis gebeurd het vaak dat dergelijke irritaties elkaar opstapelen en de bom barst.

In dat geval komen alle frustraties die jarenlang zijn opgekropt er ineens uit, dat kan desastreus zijn voor je relatie en kan er tevens voor zorgen dat je op een ongelukkige manier uit elkaar gaat.

“What doesn’t kill you makes you stronger”. Het kan goed zijn om dat in je achterhoofd te houden. Een relatie die een crisis overwint, is sterker dan ooit tevoren. Geef niet te gauw op wat je hebt, daar kun je achteraf namelijk alleen maar spijt van krijgen.

Dit artikel is geschreven door Robin de Boer

Dating coach Robin is al jarenlang blogger voor Datingsitekiezen.nl. Getrouwd met een leuke man die ze heeft ontmoet via een datingsite. Een creatieve veelvraat die gek is op schrijven, ontwerpen en tekenen. LinkedIn