Liegen en bedriegen komt in vele gradaties. Bijna iedereen maakt zich weleens schuldig aan een leugentje om bestwil, maar dat is wat anders dan iemand willens en wetens bedriegen. Hoe groot of klein ook: leugens horen niet thuis in een relatie. Zodra er geen plek is voor de volledige waarheid moeten de alarmbellen gaan rinkelen. In dit artikel lees je hoe je omgaat met liegen en bedriegen in een relatie.
Stel jouw vriend ontkent dat je kont dik lijkt in een bepaalde broek, dan kan dat een onschuldige leugen zijn waarmee hij je in principe geen kwaad doet. Of misschien veinst je vriendin dat ze jouw ouders zulke aardige mensen vindt. Andere leugens hebben een zwaardere lading: ze gaan over vreemdgaan, schulden of gevoelens. Hoewel bovenstaande voorbeelden niet direct een gevaar zijn voor je relatie, is het toch goed om elke vorm van liegen de kop in te drukken. Je moet voorkomen dat goedbedoeld leugentje om bestwil op termijn uitmondt in een substantiële leugen die jullie band kan beschadigen.
Leugens herkennen
Tenzij jouw partner een pathologische leugenaar of sociopaat is, zal hij of zij onbewust lichamelijke tekenen van sociale stress vertonen. Deze signalen verraden bedrog en leugens. Bijvoorbeeld een nepglimlach, een hoog stemgeluid, verwijde pupillen, weinig met de ogen knipperen, onrustige voetbewegingen of willekeurige aanrakingen van het gezicht.
Daarnaast moet je letten op veranderend gedrag van de partner. Vooral overspel kan nauwelijks onopgemerkt blijven. Komt je partner telkens 10 minuten later naar bed, wordt de telefoon angstvallig bewaakt, worden vragen niet meer rechtstreeks beantwoord of wordt er overdreven geslijmd? Ander gedrag wijst er op dat er iets aan de hand is. Je kunt je partner niet onmiddellijk beschuldigen van een leugen, wel kun je aangeven wat jou de laatste tijd opvalt.
Het kan ook zo zijn dat je zelf liegt. Dit gaat niet altijd bewust, omdat je in sommige gevallen ook tegen jezelf liegt. Probeer de situatie altijd om te draaien. Zou jij boos zijn als jouw partner hetzelfde tegen jou zou zeggen, terwijl hij of zij er eigenlijk meer vanaf wist? Verdraai of verzwijg je informatie op het moment dat je partner jou iets vraagt? Dik je situaties aan of vertel je dingen die je niet meent? Je bent dan schuldig aan een leugen, ongeacht de context.
Waarom liegen en bedriegen?
Er zijn verschillende redenen dat mensen in een relatie liegen en bedriegen. Soms schaamt men zich voor eigen gedrag of heeft het te maken met een negatief zelfbeeld. Ook kan er gelogen worden om de ander niet te kwetsen, een fout te verbloemen, de waarheid te verbergen of uit angst voor de reactie van de ander. Maar het kan ook zijn dat je tegen jezelf liegt: je wilt iets niet onder ogen komen. Het is belangrijk om te achterhalen waarom de leugens en het bedrog plaatsvinden. Liegt jouw partner, lieg jij of doen jullie dat beiden? Was dat altijd of zo, of is het iets van de laatste tijd?
Als jij liegt
Probeer voor jezelf te achterhalen waarom je de waarheid verdraait tegenover je partner. Soms is er een directe aanleiding, bijvoorbeeld als je niet durft te zeggen dat je bent ontslagen. Maar het kan ook een sluimerend probleem zijn, bijvoorbeeld als je constant het gevoel hebt dat de ander je niet goed vindt zoals je écht bent en je je daarom anders voordoet. Het is makkelijker om met je vinger naar je partner te wijzen, maar probeer zo eerlijk mogelijk naar jouw eigen aandeel te kijken. En om direct te stoppen met alle (goedbedoelde) leugens. Betrek je partner erbij, samen kunnen jullie de situatie bespreken. Als je partner niet weet van jouw leugens en bedrog, kan het héél moeilijk zijn om ineens open kaart te spelen. Maar onthoud dat de waarheid altijd boven water komt, en als je het zelf aankaart is het een stuk minder pijnlijk dan als hij of zij er later zelf achter komt.
Als de ander liegt
Vraag je eerst af in hoeverre er inderdaad sprake is van leugens of bedrog. Is het duidelijk dat de informatie niet klopt, of doe jij een verkeerde aanname over iets? Ook is het belangrijk om de leugen in de context te plaatsen, daarvoor heb je de hulp van je partner nodig. Spreek hem of haar aan op de leugen en vraag hoe het zit. Bepaal van tevoren voor jezelf jouw grenzen; want ook als de ander je niet opzettelijk heeft willen kwetsen dan hoeft dat niet te betekenen dat jij je er gemakkelijk overheen zet. En natuurlijk wil je voorkomen dat hij of zij een volgende keer weer liegt. Daarom moeten jullie goed bespreken waarom de leugen plaatsvond: is er geen veilige basis tussen jullie, leven jullie langs elkaar heen of heeft jouw partner misschien pathologische neigingen? Door naar het onderliggende probleem te kijken, kunnen jullie de fundering van de relatie versterken waardoor er minder ruimte ontstaat voor liegen en bedriegen.
Als jullie beiden liegen
Het is lastig om samen de cirkel van leugens te doorbreken als jullie beiden gewend zijn om oneerlijk te communiceren. Of erger, om elkaar stelselmatig te bedriegen. Bespreek samen op welke momenten de leugens om de hoek komen kijken en wat voor gevolgen dat voor de ander heeft. Er is echter een grote kans dat jullie er samen niet uitkomen, omdat erover en weer schuld ligt. Jullie doen er verstandig aan om samen met een therapeut het leugenachtige karakter van jullie relatie te analyseren. Op die manier kan er op een eerlijke manier gekeken worden naar een ieders aandeel zonder dat het een kat-en-muisspel wordt.
Wanneer moet je het uitmaken?
Relaties zijn gebaseerd op vertrouwen en liefde. Als je echt van de ander houdt, dan ben je bereid om de ander te vergeven voor bepaalde – voor jou acceptabele – misstappen. De enige die bepaalt of je een misstap kunt vergeven, ben jij zelf. Je moet de ander niet vergeven als je hiermee jezelf verraadt. Voorbeeld: een dronken kus in de kroeg hoeft niets te betekenen, maar als jullie daar hele duidelijke afspraken over hebben dan heb jij reden genoeg om het niet te accepteren. Of je de ander op termijn vergeeft, bepaal je dus helemaal zelf. Hetzelfde geldt voor jouw partner. Als jij te ver bent gegaan moet je zelf de consequenties dragen, ook als dat betekent dat hiermee je relatie ten einde komt.
Bij deze keuze komt eerlijkheid ironisch genoeg echt weer om de hoek kijken. Kan je de ander echt vergeven? Kan de ander jou vergeven? Voelen jullie überhaupt genoeg voor elkaar? Als er teveel gebeurd is tussen twee mensen, dan kan het vertrouwen dermate beschadigd zijn dat het gevoel van vroeger nooit meer terugkomt. Of dat er heel lang overheen gaat. Maar waar liefde is, is een weg. Al dan niet met de hulp van een relatietherapeut.
Bekijk ook deze gerelateerde artikelen
- Hoe kun je vertrouwen terugwinnen in een relatie?
- Kenmerken van een destructieve relatie
- Hoe ontstaat een affaire op internet?
- Ik vertrouw mijn partner niet meer
- Vreemdgaan herkennen: hoe herken je een vreemdganger?
- Mijn man gaat vreemd
- Na een relatiebreuk weer bij elkaar: hoe ga je hier mee om? 7 tips