Ik wil scheiden: hoe pak je dat aan? (10 stappen)

De koek is op, de strijd gestreden. Hoe je het ook noemen wilt, jij weet het zeker: ik wil scheiden. Een scheiding is een gebeurtenis met veel juridische en financiële gevolgen voor jou en je toekomstige ex-partner. Daarom zal er een hoop geregeld moeten worden. Alsof dat nog niet genoeg is, steken er ook nog allerlei emoties de kop op. Dit artikel helpt mensen die op het punt staan om te scheiden. Want, hoe pak je dat aan?

1. Weet waar je aan begint

Waarschijnlijk weet je heel zeker dat je wil scheiden van je partner, anders las je dit artikel niet. Toch raden we aan om geen overhaaste beslissingen te nemen, want scheiden is een onomkeerbare gebeurtenis. Het zal heel veel impact hebben op jullie en op jullie kinderen (als jullie die hebben). Je wil natuurlijk voorkomen dat je spijt krijgt van je scheiding.

Vraag jezelf allereerst af waarom je wilt scheiden. Drupt de emmer met emoties en frustraties langzaam vol, en is dit de laatste druppel? Ben je verliefd op iemand anders, of je heb je het gevoel dat je jouw partner niet kunt vertrouwen? Hoe eenzaam je je op dit moment ook voelt, weet dat bijna elk huwelijk één of meerdere huwelijkscrises doormaakt. In dit artikel beschrijven we uitgebreid hoe je een huwelijkscrisis kan overwinnen. Dus als je erg twijfelt, kun je eerst een poging wagen om de relatieproblemen op te lossen. Eventueel met behulp van een relatietherapeut. Als je zeker weet dat je wil scheiden, dan moet je dat proces in gang zetten. Want aan een dood paard trekken heeft ook geen zin.

2. Informatie inwinnen

Scheiden is niet alleen een emotioneel, maar bovenal ook een juridisch proces. Het is heel goed dat je informatie opzoekt over hoe je dat aanpakt. De scheiding kan een aantal financiële gevolgen hebben, bijvoorbeeld in de vorm van: partneralimentatie, verdeling van inboedel, kinderalimentatie, wie krijgt het huis, ouderschapsconvenant et cetera. Er komt best veel bij kijken en het kan best gevolgen hebben voor hoe jullie jezelf na de scheiding in levensonderhoud gaan voorzien.

3. Bespreek het met je partner

Vertellen dat je uit het huwelijksbootje wil stappen is misschien wel de moeilijkste stap in het hele proces van scheiden. Je krijgt de woorden “Ik wil scheiden” waarschijnlijk nauwelijks over je lippen. Tenzij het een gezamenlijke beslissing is, dat zou het een stuk makkelijker maken. Vertel het nieuws altijd in het echt, dat is wel zo respectvol. Probeer ook voet bij stuk te houden, ook als je partner heel veel weerstand biedt.

Afhankelijk van de aanleiding voor de scheiding en de mening van je partner, kan dit gesprek behoorlijk pittig worden. Houd rekening met gevoelens van woede, onbegrip, verdriet en verwijten. Eigenlijk gelden bij het verbreken van een huwelijk dezelfde principes als bij het beëindigen van een relatie: neem de tijd om naar elkaar te luisteren, onbeantwoorde vragen te beantwoorden en het huwelijk goed af te sluiten. Hoe beter jullie het gesprek voeren, hoe makkelijker het wordt om de scheiding in onderling overleg te regelen.

4. Denk alvast na over de afspraken

Het is een beetje pijnlijk, maar wel de realiteit: afspraken over het huis, de kinderen, financiën en meer administratieve regelingen. Hoe eerder jullie hierover nadenken, hoe groter de kans dat jullie het met elkaar eens worden. Daarnaast scheelt het jullie tijd (en geld) met de advocaat of echtscheidingsmediator (zie stap 3).

5. Schakel hulp in

Je kunt niet scheiden zonder de hulp van een advocaat of een echtscheidingsmediator (bemiddelaar) in te schakelen. Dat is nodig omdat de echtscheiding via de rechter verloopt. Daarnaast is het ook essentieel voor jezelf. Hoe harmonieus de beslissing om te scheiden ook was, het is geen garantie voor de toekomst. Een kat in het nauw maakt rare sprongen. Dan is het heel goed dat er een objectief persoon bij is die jullie kunnen begeleiden bij het maken van (financiële) afspraken.

De echtscheidingsmediator

Een echtscheidingsmediator (ook wel ‘bemiddelaar’) is vooral gericht op harmonie, deze persoon wil de situatie voor jullie beide het beste laten verlopen. Met deze hulp gaat een scheiding over het algemeen vrij soepel, zonder torenhoge kosten. Daarnaast worden de afspraken in gezamenlijk overleg gemaakt, waardoor de kans groot is dat ze na het huwelijk worden nageleefd.

Advocaten

Bij twee advocaten zit dat net wat anders. De advocaten strijden beiden voor de rechten van hun cliënt, waardoor de kans groot is dat jij en je toekomstige ex-partner lijnrecht tegenover elkaar komen te staan. Vaak is het proces met advocaten een stuk stroever en kostbaarder. Ook betekent het in de praktijk vaak dat een van de partners ontevreden uit de scheiding komt.

6. Vraag de echtscheiding aan

Je hebt uitgesproken dat je wil scheiden, jouw partner is op de hoogte en jullie hebben de juiste bijstand van een advocaat of mediator. Dan is het nu tijd om de scheiding officieel aan te vragen bij de rechter. Vaak wordt dit gedaan door de bemiddelaar. Hij of zij doet zogezegd ‘een verzoek tot echtscheiding’. Dit verzoek bevat ook een ouderschapsplan, mochten jullie kinderen hebben. Daar lees je in stap 5 meer over.

7. Maak goede afspraken

Een groot gedeelte van ‘hoe pak je dat aan’ bestaat uit het maken van afspraken. Allereerst afspraken over de inboedel: de eigen woning, schulden, spaargeld, leningen, de auto, een boot, vakantiehuis en overige huisraad. Ten tweede afspraken over (partner)alimentatie en zorg voor de kinderen. Om een gelijkwaardige verdeling te kunnen maken helpt het om een lijst op te stellen.

Hier worden alle goederen opgezet, inclusief de waarde. Zo zie je precies wat er onder de streep verdeeld gaat worden. Houd er rekening mee dat bijvoorbeeld een auto niet in tweeën kan worden gesplitst. Oftewel, een van de partners mag de auto houden en de ander betaalt de helft van de auto.

8. Focus op de kinderen

Zet kinderen altijd centraal. Hoe minder stress de kinderen door de scheiding ervaren, hoe prettiger ze opgroeien. Een nare scheiding (bijvoorbeeld een vechtscheiding), of veel getouwtrek tussen beide ouders, geeft kinderen al gauw het gevoel dat ze een ‘kant’ moeten kiezen. Hierdoor kunnen psychologische klachten ontstaan, die op latere leeftijd kunnen opspelen.

Zorgplicht

Maak goede afspraken over zorgplicht voor de kinderen. Want je scheidt van je partner, niet van je kinderen. Sterker nog, de verantwoording voor je kinderen zal gewoon voort blijven bestaan. Het is echter niet vanzelfsprekend hoe deze zorg verdeeld gaat worden. Veel gescheiden partners treffen een co-ouderschapsregeling. Dat houdt in dat de kinderen de ene week bij de ene ouder zijn, de volgende week bij de ander. Of dat er in de weekenden geruild wordt. Voor de kinderen zou het het allerbeste zijn als beide ouders bij elkaar in de buurt wonen, zodat ze niet telkens het hele land door moeten. Veel ouders vergeten dat ze na de scheiding ineens alleen beslissingen moeten maken over de opvoeding. Het is van te voren goed om de opvoeding van de kinderen door te spreken, zodat er geen scheve verhoudingen ontstaan. Je wilt niet dat de kinderen jou zien als “de ouder die alles verbiedt”. Blijf ook na de scheiding met je ex-partner communiceren, zodat kinderen de scheiding niet gaan uitbuiten (“Papa zei dat ik dat geld aan jou moest vragen! Mama zei dat ik dat geld aan jou moest vragen!”).

9. Stap naar de rechter

De rechter is de enige persoon die jullie huwelijk kan ontbinden. Nadat jullie bovenstaande afspraken allemaal hebben gemaakt, dan is deze stap slechts nog een formaliteit na een emotioneel en complex proces. Soms worden jullie het niet eens over bepaalde afspraken. In dat geval moet de rechter knopen doorhakken. Tegen deze afspraken kun je in hoger beroep gaan, hoewel dat het scheidingsproces weer erg vertraagt.

Het wachten op de uitspraak van de rechter is soms een hele onrustige periode. Er kan een hoop rust gecreëerd worden als er ‘voorlopige voorzieningen’ worden ingediend. Hierin staan. Hierin staan voorlopige afspraken over de zorg voor de kinderen, waar de beide partners en kinderen gaan wonen, hoe het is geregeld met alimentatie et cetera. Nadat de scheiding is bekrachtigd, vervallen deze voorzieningen weer en worden ze vervangen voor de afspraken uit de officiële uitspraak.

10. Officieel uit elkaar

Hoewel er al een heleboel officiële zaken zijn geregeld, zijn jullie voor de wet pas gescheiden als de uitspraak van de rechter in de registers van de burgerlijke stand staat ingeschreven. Het is de regel dat de beschikking van de rechter binnen 6 maanden in het register staat. Hierin ligt een belangrijke rol bij de advocaat: als hij of zij deze termijn overschrijdt, is de beschikking niet langer geldig en zijn jullie op papier nog getrouwd.

Dit artikel is geschreven door Robin de Boer

Dating coach Robin is al jarenlang blogger voor Datingsitekiezen.nl. Getrouwd met een leuke man die ze heeft ontmoet via een datingsite. Een creatieve veelvraat die gek is op schrijven, ontwerpen en tekenen. LinkedIn